Năm 2023, Hạt Kiểm lâm huyện Quan Hóa phối hợp với UBND xã Nam Động, Ban quản lý thôn/bản vùng đệm đã xây dựng thí điểm mô hình: “Quản lý, bảo vệ rừng có sự tham gia của cộng đồng và người dân tại Khu bảo tồn các loài hạt trần quý, hiếm Nam Động”. Toàn xã, đã thành lập được 06 tổ đội bảo vệ rừng tại 06 thôn/bản vùng đệm với nòng cốt là Ban quản lý bản và người dân địa phương; 01 Tổ nhận khoán bảo vệ rừng với 24 hộ gia đình tham gia; trong quá trình kiểm tra có sự tham gia phối hợp của lực lượng Công an, Ban chỉ huy Quân sự xã Nam Động.

         Toàn xã, đã thành lập được 06 tổ đội bảo vệ rừng tại 06 thôn/bản vùng đệm với nòng cốt là Ban quản lý bản và người dân địa phương; 01 Tổ nhận khoán bảo vệ rừng với 24 hộ gia đình tham gia; trong quá trình kiểm tra có sự tham gia phối hợp của lực lượng Công an, Ban chỉ huy Quân sự xã Nam Động.

         Để nâng cao chất lượng phối hợp tuần tra, nhận thức của cộng đồng và người dân địa phương tại khu vực vùng lõi, vùng đệm khu bảo tồn. Đơn vị đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ tuần tra bảo vệ rừng cho cán bộ UBND xã, lực lượng Công an, Ban chỉ huy Quân sự xã, Tổ nhận khoán bảo vệ rừng. Trong đó, tập trung vào các nội dung:

         1. Vai trò của nhóm tuần tra bảo vệ rừng cộng đồng

         - Phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm Luật lâm nghiệp trên địa bàn được giao quản lý.

         - Tuyên truyền giáo dục trong cộng đồng về công tác bảo vệ và phát triển rừng.

         - Phối hợp với Hạt Kiểm lâm, Trạm Kiểm lâm để thực hiện triển khai các hoạt động tuần tra giám sát bảo vệ rừng.

         - Tạo kênh kết nối thông tin giữa Hạt Kiểm lâm và cộng đồng.

         2. Nhiệm vụ của nhóm tuần tra bảo vệ rừng cộng đồng

         - Ghi chép đầy đủ các thông tin vào phiếu “Nhật ký thông tin tuần tra”.

         - Tuyên truyền các quy định bảo vệ rừng cho người dân bắt gặp trong quá trình tuần tra rừng.

         - Tuyên truyền đến người dân về các hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về bảo vệ rừng trong các trường hợp phát hiện hành vi vi phạm.

         - Phát hiện và phối hợp với Hạt Kiểm lâm, Trạm Kiểm lâm ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ; các hành vi vi phạm và hành vi khác xâm hại đến tài nguyên rừng.

         - Báo cáo tình hình, kết quả tuần tra giám sát sau khi kết thúc tuần tra.

         - Thông báo kịp thời cho Hạt Kiểm lâm, Trạm Kiểm lâm khi có thông tin về các vụ việc, hành vi vi phạm đến tài nguyên rừng có thể sẽ diễn ra trong rừng của cộng đồng hoặc của khu bảo tồn.

         3. Quy định về quyền hạn của nhóm tuần tra bảo vệ rừng cộng đồng

         Trong quá trình tuần tra bảo vệ rừng cộng đồng khi phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ rừng phải thực hiện trình tự các bước xử lý như sau:

         3.1. Trường hợp nhóm đi tuần tra giám sát không có sự kết hợp với Hạt Kiểm lâm/Trạm Kiểm lâm/cơ quan chức năng chuyên trách về bảo vệ rừng:

         - Giới thiệu rõ ràng về bản thân để người vi phạm hiểu rõ mình là ai và vai trò trách nhiệm của mình như là gì.

         - Gọi điện báo cáo trực tiếp với Hạt Kiểm lâm, Trạm Kiểm lâm hoặc UBND xã Nam Động hoặc cán bộ kiểm lâm địa bàn về các hành vi vi phạm đã phát hiện để kịp thời phối hợp xử lý.

         - Tạm giữ các tang vật, phương tiện do đối tượng vi phạm để lại để chờ cơ quan chức năng đến lập biên bản thu giữ theo quy định của pháp luật.

         - Ghi nhận thông tin hiện trường vi phạm bằng hình ảnh và lưu giữ lời nói của đối tượng vi phạm bằng điện thoại.

         - Chủ động tránh các va chạm trực tiếp đối với người có hành vi vi phạm nếu người vi phạm là người dân từ các địa bàn khác.

         - Mô tả thông tin đầy đủ về hiện trường vụ vi phạm trong các biểu mẫu tuần tra rừng.

         - Giữ an toàn cho các thành viên trong nhóm tuần tra là ưu tiên thứ nhất.

         3.2. Trường hợp nhóm đi tuần tra có sự phối hợp với Hạt Kiểm lâm, Trạm Kiểm lâm và các ban ngành khác trong địa bàn.

         - Mô tả thông tin đầy đủ về hiện trường vụ vi phạm trong “Nhật ký tuần tra”.

         - Hỗ trợ chụp ảnh hiện trường hoặc quay phim hiện trường vụ vi phạm.

         - Hỗ trợ xử lý tang vật và phương tiện vụ vi phạm theo yêu cầu và hướng dẫn của cán bộ chức năng nhà nước.

         4. Quy định những điều nhóm không nên làm trong khi đi tuần tra bảo vệ rừng.

         - Không vứt rác trên đường đi hoặc tại các điểm dừng nghỉ.

         - Không để lại thức ăn thừa ở trong rừng để tránh gây lây lan bệnh tật cho các loài động vật hoang dã.

         - Không được gây tiếng ồn nếu không cần thiết.

         - Không được cố ý gây ra các va chạm với người vi phạm.

         - Không được bắt giữ/đuổi bắt người vi phạm.

         - Không được tự ý tịch thu tang vật/phương tiện trong các vụ vi phạm/ hoặc không được phép mang phương tiện và tang vật về nhà.

         - Không sử dụng các vật dụng tuần tra như dao/rựa để đe dọa người có hành vi vi phạm.

         Các hoạt động quản lý, bảo vệ rừng có sự tham gia của cộng đồng và người dân được triển khai bài bản, được sự đồng thuận của cấp ủy, chính quyền địa phương; năng lực tuần tra bảo vệ rừng, các kiến thức, kinh nghiệm được chia sẻ bổ ích, thiết thực cho nhóm tuần tra bảo vệ rừng cộng đồng, an ninh rừng ổn định tại Khu bảo tồn các loài hạt trần quý, hiếm Nam Động./.

Một số hình ảnh về tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ tuần tra BVR cộng đồng